Mexina, polìtica, literadura e àteru… in lìngua sarda

Posts tagged ‘acenocumarolo’

Maladitu INR !

Po chini est faendi sa cura anti-calladura de su sànguni

Oi si pongu una cositedda utilosa po is chi funt faendi sa CaPACS, Cura a Pìndulas Anti-Calladura de su Sànguni (TAO, terapia anticoagulante orale”) pighendi su warfarin (Coumadin®) o s’acenocumarolo (Sintrom®). Custa cura serbit a allonghiai su tempus de calladura de su sànguni (PT-INR o Tempus de Protrombina – International Normalized Ratio, chi me is personis sanas est aingìriu de 1,0) e dda faint is chi tenint calincuna maladia (pruschetotu sa FAC, o fibrilladura atriali crònica de su coru) chi donat arriscu mannu de tenni trombosi e embolia de is artèrias perifèricas, est a nai sa tupadura.

Sa majoria de is malàdius no podint andai a unu Centru TAO, ca nci-ndi funt pagus in Sardìnnia, e andant de su dotori de famìllia chi a fitianu no tenit sperièntzia meda in custa arratza de cura. Sutzedit aici chi malàdius medas si ponint a fai a solus.

Po ddus agiudai a no fai tontesas, chi iant a podi essi finsas perigulosas, pongu innoi custa tauledda chi amostat comenti fai candu su PT-INR bessit aforas de su tanti giustu (chi po sa majoria de is malàdius depit essi intra 2,0 e 2,8).

Chi est prus bàsciu de su tanti, bolit nai ca sa calladura de su sànguni no est ancora bastanti allonghiada, s’arriscu de trombosi est ancora artu e duncas tocat a cresci sa dosi de sa mexina.

Chi intamis est prus artu de su tanti, bolit nai ca sa calladura de su sànguni est tropu allonghiada, est tropu artu s’arriscu contràriu de tenni emorragias, e duncas tocat a smenguai sa dosi de sa mexina.

In sa tauledda, chi est fata po su Coumadin®, ma iat a andai beni finsas po su Sintrom® (chi est diferenti sceti poita ca s’efetu de custu in su sànguni durat prus pagu de su de su Coumadin®), fait a biri in sa segundu coròndula ita si depit fai po dònnia tanti de INR chi s’agatat in su sànguni. Is percentualis de sa dosi bolint carculadas po su tanti de una cida, giai chi sa dosi podit mudai dii po dii, e in prus ca no fait a smenguai de 1/3 (33%) o de 1/10 (10%) sa pìndula faendi-dda a buconeddeddus!

In sa de tres coròndulas si biit apustis de cantu diis tocat a fai torra s’averigu de s’INR po biri chi is mudàntzias funt andadas beni. Una borta chi su tanti de s’INR est giustu fait a torrai a fai s’averigu finsas unu mesi apustis.

pigada de is Àutus de su Cungressu Conoscere e curare il cuore 2010