Mexina, polìtica, literadura e àteru… in lìngua sarda

Posts tagged ‘Fabrizio De Andrè’

Buca-de-Arrosa

Labai, piciocus, custa borta seu arrennèsciu a fai torrai is arrimas. E fait finsas a dda cantai…

 

Buca-de-Arrosa

Ddi narànt Buca-de-Arrosa
poniat s’amori poniat s’amori
ddi narànt Buca-de-Arrosa
poniat s’amori asuba ‘e ònnia cosa.

Apenas lòmpia a sa statzioni
in sa biddixedda de Sant’Illàriu
iant biu totus in d-una mirada
ca fut atra cosa che missionàriu.

S’amori ddu fais o ca ses arròsciu
o ca ddu fatzas po traballai
Buca-de-Arrosa ni s’unu ni s’atru
de su scinitzu boliat gosai.

Ma su scinitzu fitianu portat
su spèddiu sceti de satisfai
chena apubai chi su chi ti praxit
siat bagadiu o mancai cojau.

Aici e’ stètiu ca de una dii a s’atra
Buca-de-Arrosa s’est pricurada
s’arràbiu mannu de is callelleddas
chi chena s’ossu fiant abarradas.

Giai chi no luxint in sa biddixedda
po grandu arbìtiu tzertu is gomais
sa contramòvida a cussu puntu
no fut de prus che a dda frastimai.

Si sciit chi sa genti est de bonu consillu
mancu chi fessit Gesùs in su tempru
si sciit chi sa genti est de bonu consillu
candu at spaciau su malu esempru.

Tandu una bècia mai cojada
chena mai fillus, chena prus ganas
si pigat s’incuru e mancai s’ingustu
de donai a totus consillu giustu.

E chistionendi cun cuddas corrudas
fueddus abistus ddis narat atzuda:
“Chini s’amori si-nd’at furau
de sa giustìtzia siat castigau”.

E funt andadas a su comissàriu
e dd’ant nau chena de lareddiai:
“Cussa bagassa, de parrochianus
ndi tenit cantu e unu forru ‘e pani”.

Cuatru arguatzilis funt arribaus
in conca unu tanti ‘e capeddu a pinnàciu
cuatru arguatzilis funt arribaus
cun su pinnàciu e totus armaus.

Su coru moddi no est una doda
chi ndi siat prenu su carabineri;
ma a nci-dda lompi cada a su trenu
dd’ant portada chena praxeri.

A sa statzioni ddoi fiant totus
su comissàriu e su segrestanu
a sa statzioni ddoi fiant totus
ogus arrùbius, capeddu in manu.

Po saludai a sa chi po unu pagu
chena pretendi chena pretendi
in cussa bidda at batiu po unu pagu
prexu e cuntentu amorigendi.

Unu carteddu grogu ddoi fut
a scrita manna innieddigada
naràt “Adiosu, Buca-de-Arrosa,
tui su beranu ti portas incuadas”.

Ma a tali nova chi pagu s’intendit
mancu perunu giornali ddi serbit
comenti frècia chi de arcu e’ scuta
bolat impressi de buca in buca.

E in sa statzioni chi avatu beniat
sempri prus genti de innui dispidiat
chini unu basu intregàt o unu frori
o po duas oras pediat s’amori.

Finsas Vicàriu chi no disdìnniat
durci ermosura mancai pagu durit
a prufessoni dda portat avatu
tra un’ollu santu e unu sinnu ‘e gruxi.

E cun sa Vìrgini in primu fila
e Buca-de-Arrosa pagu stesiada
arreu si tragat peri sa bidda
sacru e profanu a manu pigada.

Fabrizio De Andrè, 1968

A si-nci morri po ideas?

Un’àtera bella letzioni de Faber, a fai s’arrivolutzioni cun sa vida de is àterus gei benit a discansu…

A SI-NCI MORRI PO IDEAS

(F. De Andrè – G. Brassens)

Po ideas a si-nci morri, s’idea est amainadora
giai giai mi-nci moremu chena ‘e m’essi mai benia
ca unu sciacu mannu de genti chi creiat
tzerriendi “bivat sa morti” mi-nci est calada asuba.

E m’iant giai cumbintu e su cantu miu tirriosu
is faddinas amitendi arriciat sa fedi insoru
ma m’iant nau etotu, a scusi e a sa cuada
po ideas si-nci moreus, ca giai, ma abellu abellu
ca giai, ma abellu abellu.

Giai chi nosu no seus de coru tropu moddi
andaus a s’atru mundu giai giai bagamundendi
ca andendi tropu a lestru, capassu de si morri
po ideas chi pusti-cras spaciadas giai si funt.

Ca no nci est cosa trista, prus lègia e marigosa
de lompi sceti agoa a cumprendi in puntu ‘e morti
ca un’atra idea fut giusta, un’atru movimentu
po ideas si-nci moreus, ca giai, ma abellu abellu
ma abellu abellu.

Apòstulus noeddus chi bolint su martùriu,
giai funt norant’annus, no acabat su sermoni.
Po ideas a si-nci morri, lassai chi si-ddu neri
ca bivint po cussu, no sciint a atru pensai.

E asuta ‘e ònnia bandera finas Matusalemi
in vida longa meda funt propassendi
deu creu ca candu funt a solus funt nendi
po ideas si-nci moreus, ca giai, ma abellu abellu
ca giai, ma abellu abellu.

Po chini agoa est circhendi prus bera beridadi
oferit dònnia crèsia tzimias originalis
su pòburu noeddu no podit sceberai
po ideas a si-nci morri est bellu ma po calis.

Su bèciu chi est portendi is froris in sa tumba
biendi-ddas benendi agoa de su stendardu
si fait “chi a lompi trigant at a essi cosa bona”
po ideas si-nci moreus, ca giai, ma abellu abellu
ca giai, ma abellu abellu.

E ‘osatrus spara-guetus, e ‘osatrus grandus santus
chi ‘oleis scuartarai, benibenius siais
perou po caridadi is atrus lassai bivi
giai chi francu sa vida no tenint àtera cosa
e in prus chi sa carrònnia est giai bastanti abilla
no tenit abisòngiu de ddi portai sa farci
aillargu su buginu in nòmini ‘e sa paxi
po ideas si-nci moreus, ca giai, ma abellu abellu
ma abellu abellu.

Faber, un’esempru po totu is Sardus

Pregadoria stremenada

Apitzus de is afundaus
castiendi arta de is turris
incrubada e atesu de is elementus sciusciaus
de is cosas chi acadessint asuba de is fueddus
chi tzirimòniant de nudda
in d-unu fàtzili bentu
de satzadura de sfacidura.

In su scàndulu metàllicu
de armas imperadas e no
a ghiai sa coròndua
de dolori e de fumu
chi lassat totu is batallas a su scurigadòrgiu
sa majoria stat, sa majoria stat

arresendi un’arrosàriu
de speddieddus piticus
de timorias de mill’annus
de trassas chi no acabant
pesendi sullena
sa lista arrorosa
de is artivesas suas
sa majoria stat

che a una maladia
che a una malasorti
che a un’anestesia
che a un’imbitzu malu

po chini tirat deretu tostorrudu e contràriu
cun su siddu nodiu de nodiu disisperu
in su vòmbitu de is arreusaus giait is ùrtimus coscus
po intregai a sa morti unu stìddiu de luxentori
de umanidadi de beridadi.

Po chini in Aqaba sanàt sa lepra a pèrtia frassa de cumandu
e seminàt passendi su giassu de fèngia mala e de fillus
a nomìngius strambecus de cantadoris de tangu
in d-unu grandu programa de eternidadi

arregorda-tì o Deus de is serbidoris arrebellus
a sa lei de su tallu
no ti scarèsciat sa faci insoru
chi apustis tanti stontonu
est finsas bonu chi ddus agiudit sa sorti

che a una faddina
che a una stramberia
che a unu sbèliu
che a unu doveri.

Fabrizio de Andrè – Ivano Fossati, 1996